Opdrachtgever:
Eva Blaak en Léonie Dijkema
Locatie:
Landgoed Vilsteren
Oppervlakte:
12 m2
Realisatie:
2011
Projectteam:
Anton Bronsvoort, architect
Henk Geert Blaak, architect
Alle medewerkers van Bronsvoort Blaak Architecten
De Refugio, een kunstproject geïnitieerd door Leonie Dijkema van OP DE DIJK (theatermaker) en Eva Blaak van DEBOKOFHETLOKET (ontwerper). Het project is ontstaan vanuit een zoektocht (pelgrimage) naar het ‘loslaten’. Een selecte groep mensen werd uitgenodigd om een dag en een nacht door te brengen op een onbekende locatie.
De architecten Anton Bronsvoort en Henk-Geert Blaak ontwierpen speciaal voor dit project een Refugio (Spaans voor toevluchtsoord, een onderdak voor pelgrims). Dit bijzondere object is onder leiding van Erik van Rhenen door de medewerkers van Bronsvoort Blaak Architecten eigenhandig opgebouwd. Twee weken lang fungeerde de parkeerplaats voor het kantoor als een openlucht-werkplaats en alle ‘vrije uurtjes’ zijn ingezet om de cocon/zeppelin te realiseren. Eind mei is de Refugio op de aanhangwagen ‘gerold’ en in konvooi naar de locatie gereden: het Kluizenaarsmeertje op Landgoed Vilsteren (tussen Ommen en Dalfsen). Ter plaatse is van gewaterd (verduurzaamd) hout uit het meertje een fundering annex steiger gemaakt waarop de Refugio is geplaatst. Vervolgens is de ‘vliegtuigdeurtrap’ (met behulp van een katrol en contragewicht te bedienen) bevestigd en is het interieur door Leonie en Eva ingericht. Met het ophangen van het hangslot was de Refugio klaar voor gebruik!
In april 2011 ontvingen 150 uitverkorenen een uitnodiging om deel te nemen aan het project. Op een website konden zij een overnachting reserveren in de Refugio, (maximaal 1 nacht) voor twee personen in de maanden juni t/m september 2011. Een week voor de overnachting ontving de pelgrim een kaart met daarop de locatie van de Refugio, de toegangscode en een paar instructies over het verblijf ter plaatse. Wat de genodigden zouden aantreffen op de aangegeven plek bleef ongewis.
Meer dan 100 pelgrims hebben vervolgens in de zomer van 2011 een nacht doorgebracht in de Refugio. En de reacties (genoteerd in het logboek) waren ondanks de regenachtige zomer overwegend positief: de voorpret (en zorg) over de onbekende locatie, de spanning van de wandeltocht met kaart, het ‘wauwgevoel’ bij het zien van de Refugio, het gehannes met het slot en de deur, de eerste blik op het interieur en het overweldigende uitzicht over het meertje vanuit de cocon, het water halen, het zoeken naar een geschikte poep/plasplek, de stilte en donkerte, het slapen met het getik van de regen op het tentzeil, de ijsvogel, het ontbijtje op de steiger in de ochtendzon, het naakt zwemmen in het meer…
De refugio, met zijn onbekende locatie, confronteerde de bezoeker met het zo georganiseerde en gecontroleerde leven. De Refugio vormde door zijn sobere karakter (geen stromend water, licht, wc) een contrast met het gemak dat wij zo vanzelfsprekend vinden in ons dagelijks leven. Samen met de stilte en schoonheid van de locatie nodigde de Refugio uit tot bezinning.